Kader nedir ?
İnsanların hicri 1. YY'da bir birilerinin boynuna kılıç düşürdükleri siyasi bir tartışma idi .Bzk: Mustafa İslamoğlu - İslami Haraketler ve Kıyamlar tarihi .
Amentü nün Kurandaki karşılığı ;
Kuranda 2 Ayet var kader ile ilgili, "Amentübillahi ve mela kutubihi ..... " ile başlayan ayet. Bakın burada kader'e iman maddesi yok. Amentü'nün tamamı var, fakat kadere iman edin diye birşey yok.
Müşriklerde kader'e iman ediyorlardı. Ne diyorlar " Eğer Allah dileseydi biz şirk koşmazdık " diyor Kuranda ve 2 yerde naklediyor bize.
Doğru kader'e iman etmek lazım Emeviler gibi müşrikler gibi iman Allah'a iftira olur, Amevile rHz Hüseyin'i katlettiklerinde " Onu kader öldürdü savaşa girmeseydi ölmeyecekti dediler " ve Yezit Hz Hüseyin'in kesik başını Hz Zeynep'e verdiğinde onu Allah öldürdü diyecektir.
İradeyi yok eden kader Allah'a İftiradır.
Peki nedir Kadere iman. etmeli mi ? ne yapmalı ? nasıl davranmalı. muhtemel sorusuna;
El cevab: Allah'ın bütün canlıları ölçüsüz yaratmadığına imandır kader. birşeye iman edicekseniz illa da buna edin .
İnsan iradesinin alanına giren hususlarda insanın kaderi " Seçmektir" Allah bu kaderi koynuştur, ve Allah bunu söylemiştir. " Deki; hak rabbinizden açıça ortaya gelmeiştir isteyen iman etsain isteyen inkar etsin " nokta.
Hasan El Basri :
Kendisi Hrıstiyan bir esirin çocuğudur Babası Zeyd-bin sabit'in azad lı kölesi ve hristiyandı.Annesi ise Efendimizin eşlerinden Ümmü Seleme'nin azad lı kölesi. İki taraftan da mevla akıyor yani. Bir taraftan efendimizin eşine, diğer taraftan Efendimizin arkasından Kuranı toplayan, tertip eden, cem eden, heyetin başkanı Zeyd-Bin Sabit'e. Böylesine iki kökten geliyor ve bir hıristiyan çocuğu, gerçekten model bir şahsiyet ( Kader risalesinin sahibi ) ve benim için çok önemli bir yere sahiptir. yazmam sebebimde odur.
Onun için Abdülmelik Bin Mervan bir mektup yazıyor. Ve kader hakkında soruyor
" Bizim buraya gelişimiz kaderdir " iddası ile Emevilerin devlete el koyuşu,hilafeti alışı, ümmet'e bela oluşu kaderin bir tecellisi buna karşı gelmekse kader'e karşı gelmektir diyor. ( İşte size kader anlayışı )
Kader iradeden kopuk anlaşılsa " Dua,emek,insan vb. " bunların hepsi gereksiz ve birer saçmalık denmesi lazım. Biz biliyoruz ki "Efendimizin Dua edin Şayet dua kaderinizi değiştirir" Hadisi var.Hristiyan yada müslüman olmanın bi anlamı yok o zaman herşeyin sonunda kader deyip tüm kapılar kapanır.
Hasan el BAsri Abdülmelik Bin Mervan'a yazdığı mektupta delil olarak. " Ben insanları ve cinleri bana ibadet etmeleri için yarattım " ayetini gösteriyor. İbadet etmek yapmaktır Allah bize yapma yetkisini vermiştir, yada tam tersini yani yapmama. İrade-i cüzziye denir buna.yapmama tercihi olduğu için sadece insanların cenneti vardır. ne muhteşem bir yorum, ne muhteşem bir zeka. ben yıllarca bu ayete baktım ama hiç böle yorum yapamadım. öyleki Ömer bin Abdülaziz Hilafete gelip gelmemeyi Hasan el Basriye danışmıştır.
Hasan el Basri mektubunda sıralıyor sıralıyor en sonunda " Biz insanın kaderini kendi çabasına bağladık " Ayeti ile bitiriyor
Yani sözün özü Kaderiniz çabanıza bağlıdır, emeğinize bağlıdır, çalışmanıza bağlıdır, tercihinize bağlıdır.
Kaderi böyle anlamalıyız Herşeyin en doğrusunu Allah bilir.
HAydiyin İftara .
